بعد از جنگ جهانی دوم، کشورهای اروپایی درصدد برآمدند تا جهت ممانعت از تکرار تجربه تلخ جنگ و خسارات ناشی از آن به همکاری با یکدیگر بپردازند. بنابراین در سال 1957 بازار مشترک اروپائی بنیان نهاده شد و در سال 1993 بازار مشترک، تبدیل به اتحادیه اروپا شد. با پیوستن اعضای جدید و توسعه همه جانبه، اتحادیه اروپا به کنشگر مهمی در جهان به خصوص در حوزه اقتصاد سیاسی جهانی تبدیل شد. با گذر زمان عوامل متعددی ازجمله رشد خوانش های یوروسپتیویسم، بحران یورو، بحران مهاجرت، برگزیت و....زنگ بحرانی شدن شرایط اتحادیه را به صدا درآوردند و این تصور را در بین سایر کنشگران جهانی ایجاد کردند که اتحادیه اروپا در مسیر واگرایی قرارگرفته است. اسناد بی شماری نیز با محوریت احتمال فروپاشی اتحادیه اروپا انتشار یافتند. اکنون یکی از محتمل ترین سناریوهای مطرح شده از سوی بسیاری از خبرگان، سناریوی فروپاشی است. با این وجود، حجم سرمایه گذاری اتحادیه در مناطق مختلف جهان، توسعه فناوری های کلیدی، افزایش مناسبات اقتصادی با سایر کنشگران نظام بین الملل و نفوذ این سازمان در مناطق سرشار از منابع گازی، طلا و... ازجمله آفریقا و اوراسیا، روند افزایش قدرت اتحادیه در همه ابعاد به خصوص اقتصاد سیاسی جهانی را نمایان می سازد. فهم دوگانه موجود از جایگاه آینده اتحادیه اروپا در اقتصاد سیاسی جهانی، لزوم نگارش یک مقاله که ترسیم کننده سناریوهای مشخصی برای اتحادیه اروپا باشد را مطرح ساخت. ترسیم سناریوها صرفاً از طریق مطالعه اسنادی و کتابخانه ای میسر نبود.

سیمای جدیدی از مفهوم شهروندی با عنوان شهروند جهانی در حال شکل گیری و تکامل است. پژوهش حاضر با هدف تهیه و رواسازی مقیاسی برای اندازه گیری نگرش دانشجویان به مفهوم شهروند جهانی انجام شد. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه سمنان در سال تحصیلی 1394-95 بودند (15214=N). شرکت کنندگان 460 دانشجو بودند که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از تمام دانشکده های این دانشگاه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه 37 سؤالی مدل مفهومی شهروند جهانی مورایس و آگدن بود. داده ها با روش تحلیل عاملی تأییدی تحلیل شدند. چهار مدل رقیب شامل مدل تک عاملی، مدل هشت عاملی مرتبه اول، مدل هشت عامل مرتبه یکم با سه عامل مرتبه دوم، مدل هشت عامل مرتبه یکم با سه عامل مرتبه دوم و یک عامل مرتبه سوم آزمون شد. یافته ها نشان داد که یک مدل عاملی مرتبه دوم شامل هشت عامل مرتبه یک در سه عامل مرتبه دوم از برازندگی و ایجاز مناسب نسبت به سایر مدلهای رقیب برخوردار است. بدین ترتیب سازه شهروند جهانی با سه بُعد کلی مسئولیت اجتماعی، صلاحیت جهانی و مشارکت مدنی جهانی می تواند ابزاری مناسب برای سنجش نگرش دانشجویان به موضوع شهروند جهانی در نظر گرفته شود.

انسان به عنوان موجودی اجتماعی در تعامل با «مکان» زندگی خود می باشد. در واقع، «مکان» به عنوان بخشی از سطح زمین دارای مجموعه متنوعی از پیوندها و شبکه های ارتباطی و یا فرایندهای اجتماعی است که در سه مقیاس اصلی جغرافیایی یعنی محلی، ملی و جهانی در جریان هستند. هرچند در علوم انسانی، هویت به عنوان یک پدیده اجتماعی تلقی می شود، اما در علم جغرافیا «هویت» حاصل تعاملات بین «انسان» و «مکان» زندگی او است و نیازمند «تبیین جغرافیایی» بنیادها یا مولفه های تاثیرگذار بر هویت می باشد. چنانچه «تبیین جغرافیایی» را عبارت از توضیح و تفسیر درباره «علت» یا «چگونگی» ظهور یک پدیده یا رخداد جغرافیایی و نتایج حاصل از آن در نظر بگیریم، این نوشتار با استفاده از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی به تبیین جغرافیایی بنیادهای هویت در مقیاس های محلی، ملی و جهانی پرداخته و در پی یافتن پاسخ به این پرسش کلیدی است که «چرا» و «چگونه»، «جغرافیا» بر شکل گیری«هویت» در «مقیاس های جغرافیایی» گوناگون تاثیر می گذارد. اصل مقاله به صورت متن کامل انگلیسی، در بخش انگلیسی قابل رویت است.

عوامل و کنشگران در سطوح مختلف جغرافیایی دست به سازماندهی سیاسی فضا می­زنند. سازماندهی سیاسی فضا تنها اختصاص به سطح ملی ندارد، بلکه در هر سطح جغرافیایی با توجه به سطح قدرت و به میزانی که از ابزارهای مختلف متناسب با میزان حاکمیت و قدرت بهره­مند است، می­تواند اقدام به سازماندهی فضا نماید. دایره کنش نظام جهانی به عنوان کلان­ترین مقیاس جغرافیایی، سطح جهان را در بر می­گیرد. مسأله پژوهش این است که نظام جهانی چگونه و از طریق کدام مکانیزم­ها و فرآیندها در سطح جهانی باعث سازماندهی سیاسی فضا می­شود؟ روش تحقیق مقاله حاضر مبتنی بر روش کیفی و بر اصول داده­بنیاد استوار است. نظام جهانی از طریق عناصر ساختاری و غیر ساختاری موجب سازماندهی سیاسی فضا می­شود. قدرت، موتور محرکه نظام جهانی برای دستیابی به اهداف خود است. نظام جهانی از طریق افزایش و تقویت قدرت ساختاری نهادها و سازمان­ها را به وجود می­آورد. نهادها و سازمان­ها قوانین و هنجارهای مورد نیاز خود در سطح جهان را تولید می­کنند. تمام واحدهای سیاسی ملزم به رعایت قوانین و مقررات مطلوب نظام جهانی هستند و در صورت عدم تبعیت واحدهای سیاسی و کشورها از این قوانین با قدرت قهرآمیز قدرت­های جهانی روبه­رو می­شوند. قدرت­های جهانی تلاش می­کنند تا با برنامه­ریزی و نظم­ساختاری و غیرساختاری فضاهای ارتباطی را کنترل و فضاهای گفتمانی را تولید نمایند. این قدرت­ها از طریق گفتمان­سازی، هویت خود را از کشورهای که به زعم آنها مخل نظم جهانی هستند متمایز کرده و آنها را از طریق قدرت قهرآمیز و یا محروم­نمودن از فضاها و فرایندهای ارتباطی تنبیه نمایند. قدرت­های جهانی ضمن تولید گفتمان­ها از کشورهای مخالف نظام­جهانی گفتمان­زدایی می­کنند و با عنوان­های از قبیل کشورهای محور شررات سعی در بازنمایی این کشورها تحت­عنوان ضد فضاهای ارتباطی و گفتمانی دارند. در آخر قدرت­های جهانی به پشتوانه اقدامات زیربنایی خود از قبیل تاسیس نهادها و سازمان­ها به تولید فعالیت­های روبنایی خود از قبیل گفتمان­ها و هویت­ها می­پردازند و بدین طریق فعالیت­های خود را مشروع جلوه می­دهند.